औषधी वनस्पती माहिती व उपयोग pdf, पाच औषधी वनस्पतींची माहिती, aushadhi vanaspati chi mahiti in marathi pdf, aushadhi vanaspati project in Marathi
फार काळापासून मानव आपल्या परिसरातील, आपल्या अवतीभवती सापडणाऱ्या आणि जंगलातील वनस्पतींचा वापर शारीरिक आजार बरे करण्यासाठी करत आला आहे.
मानवी जीवनात औषधी वनस्पतींचे फार मोठे योगदान राहिले आहे. अगदी प्राचीन काळापासून मानवाचे आरोग्य अबाधित ठेवण्यासाठी अनेक प्रकारच्या वनस्पतींचे महत्व राहिले आहे.
औषधी वनस्पतीने मानवाचे जीवन समृद्ध केले आहे. औषधी वनस्पतींमुळेच आयुर्वेद शास्त्र उदयास आले आहे. आयुर्वेद शास्त्रात अनेक औषधी वनस्पतींचा उल्लेख आढळतो.
महत्वाच्या औषधी वनस्पतींचे नावे
- आश्वगंधा (Ashwagandha)
- तुळशी (Tulsi)
- अळशी (Alsi)
- आवळा (Amla)
- पुदीना (Pudina)
- गंधराज (Gandhraj)
- सांधव (Sandalwood)
- धनिया (Dhaniya)
- ताज महाल (Turmeric)
- कडीपत्ता (Curry leaves)
- नागकेशर (Nagkesar)
- बेल (Bael)
- केशर (Saffron)
- वच (Vach)
- हल्दी (Haldi)
- मधु (Honey)
- शतावरी (Shatavari)
- नीम (Neem)
- लसूण (Garlic)
- तिळ (Sesame)
- चिकोरी (Chicory)
- अंजीर (Anjeer)
- वाळ (Bamboo)
- पपई (Papaya)
- सिंहपद्म (Sarpagandha)
- ऋतू (Rutu)
- वाळ (Bamboo)
- ब्रह्मी (Brahmi)
- कंटकारी (Kantkari)
- मणीपुष्प (Mani Pushp)
औषधी वनस्पतीं कोठे आढळतात
औषधी वनस्पतीं आपल्या अवतीभवती, सभोवतालच्या परिसरात आढळतात तसेच काही दुर्मिळ वनस्पती जंगलात पाहायला मिळतात.
औषधी वनस्पतींपासून कोणते आजार बरे केले जातात
औषधी वनस्पतींच्या मदतीने अनेक प्रकारच्या शारीरिक व्याधी दूर केल्या जातात. कफ, वात व पित्त संबधित आजार, त्वचाविकार संबधित आजार, तसेच सांधेदुखी आणि गुड्गेदुखीशी संबधित आजार दूर केले जातात. तसेच अनेक प्रकारच्या शारीरिक व्याधी देखील बऱ्या केल्या जातात.
औषधी वनस्पतींची ओळख व निवड कशी केली जाते
आपल्या पर्यावरणात अनेक प्रकारच्या औषधी वनस्पती आढळतात, त्यातील काही औषधी वनस्पतीं ह्या विषारी देखील आहेत, तर काही औषधी वनस्पतीं मानवी उपयोगाच्या देखील आहेत.
पाळीव पशूंनी वनस्पतींची पाने खाल्याने त्यांचा मृत्यू देखील झाला आहे अशा अनेक घटना आपण पाहिल्या आहेत. त्यामुळे औषधी वनस्पतींची ओळख हि तज्ञ व्यक्तिंद्वारे केली जावी. आयुर्वेद शास्त्रातील पदवी संपादन केलेल्या व्यक्तीद्वारे केली जावी.
आयुर्वेदीक उत्पादने तयार करणाऱ्या कंपन्या तज्ञ लोकांकडून अशा उपयोगी वनस्पतींची पडताळणी करतात व त्यांपासून अनेक प्रकारची मानवी उपयोगाची औषधे व उत्पादने तयार करतात.
